Daling rente én aandelenkoersen probleem voor pensioenfondsen
Geplaatst op 14 april 2025
Belangrijke rentestanden zijn gedaald sinds de onrust die is veroorzaakt door de handelsoorlog. Dat kan voordelig zijn bij het afsluiten van een hypotheek. Voor pensioenfondsen is het minder goed nieuws. Die zagen ook al de koersen op aandelen fors dalen in de afgelopen week. Een giftige cocktail voor hun rendement. Hoe kan dit ook jouw pensioen raken? En wat kun je zelf doen? We zetten het hieronder voor je uiteen.
Waarom is rente belangrijk voor pensioenfondsen?
Pensioenfondsen investeren de ingelegde pensioengelden in verschillende beleggingscategorieën, zoals aandelen, obligaties en vastgoed. Zo proberen ze het pensioenvermogen te laten groeien, zodat ze ook in de toekomst pensioenen uit kunnen betalen. Maar er is nog iets wat een grote rol speelt, namelijk de rente.
De rente (en dan vooral de lange rente) wordt gebruikt om te berekenen hoeveel geld een pensioenfonds vandaag nodig heeft om in de toekomst alle pensioenen te kunnen betalen. Hoe lager de rente, hoe meer geld het fonds nu opzij moet zetten om aan die verplichtingen te voldoen. Simpel gezegd: bij een lage rente levert investeren in leningen minder op en moet het fonds dus meer reserves hebben.
Lage rente én dalende aandelenkoersen giftige cocktail
Een daling van de rente is dus al een probleem op zich. Maar als tegelijkertijd ook de aandelenkoersen dalen, dan krijg je een sneeuwbaleffect. Want aandelen zijn juist bedoeld om op de lange termijn rendement te maken. Als die waarde daalt, daalt ook het totale vermogen van het pensioenfonds. De verhouding tussen het geld dat een fonds in kas heeft en het geld dat het in de toekomst moet uitkeren (de dekkingsgraad) komt zo nog meer onder druk te staan.
Wat gebeurt er als pensioenfondsen in de problemen komen?
Wanneer de dekkingsgraad onder een bepaald niveau komt, móét een pensioenfonds maatregelen nemen. En die zijn niet goed voor jouw pensioen. Denk aan:
- Geen indexatie
Pensioenen worden niet aangepast aan de inflatie, dus je pensioen wordt in feite minder waard. - Korten op pensioenen
In het ergste geval moeten fondsen de pensioenen verlagen, zowel voor gepensioneerden als voor mensen die nog opbouwen.
Het korten op pensioenen is voor fondsen een noodmaatregel, waar ze alleen gebruik van maken als ze anders niet meer aan de voorschriften van toezichthouders voldoen. Het schrappen van indexatie lijkt minder verstrekkend, maar ook dat kan op termijn veel verschil maken voor de hoogte van je opgebouwde pensioen.
En het nieuwe pensioenstelsel dan?
Misschien denk je nu: "Er komt toch een nieuw pensioenstelsel aan?" Klopt. In dat nieuwe stelsel wordt de koppeling tussen rente en pensioenverplichtingen minder sterk, omdat er meer wordt gewerkt met individuele potjes en minder met garanties. Toch blijft het zo dat slechte beursjaren en lage rentes invloed hebben op de waarde van je pensioen. In het nieuwe stelsel zie je die schommelingen ook sneller terug in je eigen pensioenpotje.
Wat kun je zelf doen?
Je hebt helaas weinig invloed op de rente of de beurs, maar je kunt wel zorgen dat je goed op de hoogte bent van je eigen pensioensituatie. Kijk eens op mijnpensioenoverzicht.nl om te zien wat je hebt opgebouwd. Overweeg een aanvullend pensioenpotje dat je zelf opbouwt als je verwacht dat je niet genoeg hebt straks. Wij kijken graag met je mee naar de mogelijkheden in jouw situatie.
Bij een daling van beurskoersen of schommelende rentes hoeven we niet meteen in paniek te raken. Pensioenfondsen investeren voor de lange termijn en houden - als het goed is - rekening met mogelijke tegenwind. Dat neemt niet weg dat je een eigen vangnet kunt optuigen, voor het geval de verwachtingen van je pensioenfonds niet uitkomen.
